Okuyucumuzun sosyal medya üzerinden gönderdiği soru çerçevesinde uzmanlarımız değerlendirme yapıyor. Okuyucumuzun sorusu ve uzman değerlendirmesi aşağıda yer almaktadır.
Soru: Emekli olduktan sonra 04.11.2021 yılında emekli olarak çalışmaya başladım. Çalışmaya başladığımda yaşın 50 üzerindeydi. İşveren tek taraflı iş hayatımızı bitirdi şirket kapanışı verdi. 21.07.2023 işyeri kapandı. Hangi haklarımı alabilirim? Asgari ücret ile çalışıyorum. Ayrıca işyeri yemek vermektedir.
Cevap: İşyerinizin kapanması nedeniyle iş akdiniz sona erdiği için iş akdinin feshine bağlı alacakları talep etme imkanınız bulunmaktadır. Daha önce düzenlediğimiz yazılarda da belirttiğimiz gibi iş akdinin feshine bağlı alacaklar kıdem tazminatı, ihbar tazminatı ve kullanılmayan yıllık izinlere ilişkin ücretten oluşmaktadır. Verdiğiniz bilgiler doğrultusunda söz konusu alacaklarınızı hesaplayalım.
Kıdem tazminatı iş akdinin feshine bağlı alacaklardandır
İşyerinizin kapanması nedeniyle iş akdiniz işveren tarafından feshedildiği için kıdem tazminatına hak kazanacaksınız. Kıdem tazminatı hesaplanırken öncelikle hizmet sürenizin belirlenmesi gerekir. Sorunuzda 04.11.2021 – 21.07.2023 tarihleri arasında çalıştığınızı belirtiyorsunuz. Buna göre hizmet süreniz 1 yıl 8 ay 18 gün olacaktır.
Diğer yandan kıdem tazminatı işçinin giydirilmiş ücreti üzerinden hesaplanır. Sizin aylık ücretiniz iş akdinizin feshedildiği tarihte asgari ücret yani 6.471,00 TL/brüttür. İşyeri tarafından bir öğün yemek ücreti verildiği için bunun işverene olan maliyetinin aylık tutarının da aylık ücretinize eklenmesi gerekir. İşvereniniz tarafından sağlanan yemek menfaatinin aylık tutarı bilinmediğinden bunun yaklaşık olarak 1.000,00 TL olduğunu kabul edeceğiz. buna göre kıdem tazminatınıza esas ücretiniz 7.6471,00 TL/brüt olacaktır. Buna göre kıdem tazminatınız yaklaşık olarak aşağıda tabloda gösterildiği kadar olacak.
| KIDEM TAZMİNATI HESABI | ||
|---|---|---|
| Hizmet Süresi Toplamı | 1 Yıl 8 Ay 17 Gün | |
| 1 yıl için kıdem tazminatı : | (7471 X 1) = | 7.471,00 TL |
| 8 ay için kıdem tazminatı : | (7471 / 12 X 8) = | 4.980,67 TL |
| 17 gün için kıdem tazminatı : | (7471 / 365 X 17) = | 347,96 TL |
| Toplam kıdem tazminatı | ……………… | 12.799,63 TL |
| Damga Vergisi (%0 0,759) | ……………… | 97,15 TL |
| Net kıdem tazminatı | ……………… | 12.702,48 TL |
İhbar tazminatı iş akdinin feshine bağlı alacaklardandır
İşyerinizin kapanması nedeniyle iş akdiniz işveren tarafından feshedildiği için ayrıca ihbar tazminatına hak kazanacaksınız. İhbar tazminatı kıdem tazminatında olduğu gibi giydirilmiş brüt ücret üzerinden hesaplanır. Buna göre hak kazanabileceğiniz ihbar tazminatı hesabı aşağıda tabloda gösterilmiştir.
| İHBAR TAZMİNATI HESABI | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| Hizmet süresi | 1 Yıl 8 Ay 17 Gün | ||||
| Aylık brüt ücreti | 7.471,00 TL | ||||
| Günlük brüt ücreti: | 7.471,00 TL | / | 30,00 | = | 249,03 TL |
| Hizmet süresine göre bildirim süresi | 6 hafta | x | 7,00 | = | 42 gün |
| İhbar tazminatı | 249,03 TL | x | 42,00 | = | 10.459,40 TL |
| Gelir vergisi | 10.459,40 TL | x | 0,15 | = | 1.568,91 TL |
| Damga vergisi | 10.459,40 TL | x | 0,00759 | = | 79,39 TL |
| Net ihbar tazminatı | 10.459,40 TL | – | 1648,30 | = | 8.811,10 TL |
Yıllık izin ücreti iş akdinin feshine bağlı alacaklardandır
Hizmet süreniz 1 tam yıl ve işe başladığınız tarihteki yaşınız 50 üzeri olduğu için İş Kanununa göre 20 gün yıllık izin hakkınız bulunmaktadır. Sorunuzda yıllık izinlerinizi kullanıp kullanmadığınızı belirtmiyorsunuz. Yıllık izinleri tam olarak kullanmadıysanız, kullandırılmayan yıllık izinler iş akdinin feshiyle ücrete dönüşür.
İş kanununa göre yıllık izin ücreti işçinin bir günlük yevmiyesi üzerinden hesaplanır. Sizin yıllık izinlerinizi hiç kullanmadığınızı kabul ederek hesaplama yapalım. Buna göre 20 günlük yıllık izin ücreti (6.471,00 / 30 gün x 20 gün=) 4.314,00 TL/brüt olacaktır.