Hayatın olağan akışı içinde işçilerin rapor kullanılması sıkça karşılaşılan bir durumdur. Kullanılan istirahat raporlarının işçilerini hizmet süresi ve dolayısıyla ilerleyen zamanda ihbar ve kıdem tazminatı alacakları yönünden de etkisi bulunmaktadır. Bu yazımızda uzun süreli rapor kullanan işçilerin sözleşmesinin feshi yönüyle değerlendirme yapacağız.
İhbar süresini geçmeyen istirahat raporu günleri hizmet süresine eklenir
Yargıtay’ın kararlılık kazanmış uygulamalarına göre bir defada kullanılan ve ihbar süresini geçmeyen raporlar hizmet süresine eklenir. Konuya ilişkin Yargıtay 9. Hukuk Dairesi 2009/31730 Esas, 2012/141 Karar ve 16.01.2012 tarihli içtihadında özetle; “İşçinin işyerinde çalıştığı sırada almış olduğu istirahat raporlarının kıdem süresinde değerlendirilmesi yerinde olur. İşçinin çalıştığı sırada bir defada ihbar önelini 6 hafta aşan istirahat raporu süresinin kıdem tazminatı hesabında dikkate alınamayacağı, kararlılık kazanmış Yargıtay uygulamasıdır…” şeklinde hüküm kurmuştur.
İşçinin ihbar süresini geçmeyen istirahatli günleri hizmet süresine eklenecektir. Buna göre ilerleyen dönemde ihbar ve kıdem tazminatına hak kazandığı durumda bu süreler hesaplamada dikkate alınacaktır.
İşçinin bir defada kullandığı istirahat raporu ihbar süresini geçerse durum ne olacaktır?
Bir defada kullandığı rapor ihbar süresini geçen işçinin iş sözleşmesi feshedilebilir
İşçinin bir defada kullandığı rapor ihbar süresini geçtiği durumda işveren haklı nedenle iş sözleşmesini feshedebilir. Nitekim konuya ilişkin Yargıtay İçtihadı Birleştirme Hukuk Genel Kurulu 19.10.2018 tarihli, Esas No:2017/9 Karar No: 2018/10 sayılı kararında özetle;
İşçinin sağlık nedenleriyle bekleme süresini aşan işe devamsızlığının bildirim süresine eklenecek altı haftayı aşması, işveren tarafından iş sözleşmesinin haklı nedenle derhal feshi için yeterlidir. Dolayısıyla 4857 sayılı İş Kanunu’nun 25. maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi gereğince almış olduğu sağlık raporları nedeniyle derhal fesihlerde, işçiden savunma alınması gerekmemektedir.
şeklinde hüküm kurduğu görülmektedir.
Buna göre işçinin tek seferde kullandığı istirahat raporu süresi ihbar süresini 6 hafta aşması durumunda işverenin sözleşmeyi haklı nedenle feshetme imkanı olacaktır.
Örnek olay;
İşçinin hizmet süresinin 5 yıl 4 ay 21 gün olduğunu düşünelim. Bu hizmet süresine göre işçinin ihbar süresi 8 haftadır. İşçimiz istirahat raporu aldığı durumda 8 haftalık ihbar süresine 6 hafta daha eklenmesiyle 14 hafta yani 98 gün bulunmuş olur. İşçimizin kullandığı istirahat rapor süresi 98 günü aşarsa işveren isterse haklı nedenle iş akdini feshedebilir.