Okuyucularımızdan gelen sorulara yanıtlamaya devam ediyoruz. Okuyucumuzun iscidanismanlik@gmail.com adresine gönderdiği sorusu ve buna ilişkin uzmanlarımızın cevabı aşağıda yer almaktadır.
Haftalık 45 saati aşan çalışmalar için fazla çalışma ücreti ödenmesi gerekir
Soruda işçimizin hafta içi 5 gün 08.00 – 18.00 saatleri arasında çalıştığı belirtilmiştir. Ancak işçimiz ara dinlenme süresini belirtmemiştir. Buna göre günlük 10 saate denk gelen çalışmasından Yasa gereğince 1 saat ara dinlenme süresi düşüldüğünde günlük çalışma süresi 9 saat olacaktır. Cumartesi günleri 08.00 – 15.00 saatleri arasında 7 saatten yine yasa gereğince yarım saat ara dinlenme süresi düşüldüğünden günlük çalışma süresi 6,5 saat olacaktır. Buna göre işçimizin haftalık çalışma süresi 51,5 saat olacaktır. İş Kanunun gereğince 45 saati aşan çalışmalar için fazla çalışma ücreti ödenmesi gerekmektedir.
Bu durumda işçimizin haftalık fazla çalışma süresi 6,5 saattir. Soruda işçimiz hiç bir şekilde fazla çalışma ücreti ödenmediğini belirtmiştir. Yasa gereğince fazla çalışma ücreti saatlik ücretin % 50 fazlasıyla ödenir. Bu durumda işçimizin talep etmesi halinde hak kazanabileceği fazla çalışma ücreti aşağıda tabloda hesaplanmıştır.
| Asgari Ücretin Yürürlük Tarihleri | Aylık Net Asgari Ücret |
Bir Saatlik Net Asgari Ücretin %50 Fazlası |
Döneme Rastlayan Hafta Sayısı | Haftalık Fazla Çalışma Süresi | Fazla Çalışma Ücreti | ||
| 7.01.2019 | – | 31.12.2019 | 1.829,02 TL | 12,19 TL | 51 | 6,5 | 4.040,99 TL |
| 1.01.2020 | – | 31.12.2020 | 2.103,98 TL | 14,03 TL | 52 | 6,5 | 4.742,14 TL |
| 1.01.2021 | – | 31.12.2021 | 2.557,59 TL | 17,05 TL | 52 | 6,5 | 5.762,90 TL |
| 1.01.2022 | – | 30.06.2022 | 4.253,40 TL | 28,36 TL | 26 | 6,5 | 4.792,84 TL |
| 1.07.2022 | – | 31.12.2022 | 5.500,35 TL | 36,67 TL | 27 | 6,5 | 6.435,59 TL |
| 1.01.2023 | – | 30.06.2023 | 8.506,80 TL | 56,71 TL | 25 | 6,5 | 9.215,38 TL |
| 1.07.2023 | – | 31.12.2023 | 11.402,32 TL | 76,02 TL | 27 | 6,5 | 13.341,51 TL |
| 1.01.2024 | – | 30.11.2024 | 17.002,12 TL | 113,35 TL | 48 | 6,5 | 35.365,20 TL |
| TOPLAM | 83.696,54 TL | ||||||
Fazla çalışma ücreti alabilmek için fazla çalışma sürelerinin kanıtlanması gerekir
Eğer iş veren fazla çalışma ücretini ödemekten imtina ederse bunun için iş mahkemelerinde dava açılması gerekmektedir. Bu durumda işçinin çalışma sürelerini kanıtlaması gerekir. Bunun için işyerinde işe giriş çıkış saatlerini belirten puantaj kayıtları var ise işçi bu yolla fazla çalışma sürelerini kanıtlayabilir.
İşyeri kaydı olmayan işyerlerinde çalışan işçiler ise tanık beyanıyla fazla çalışma ücretini kanıtlayabilir. Buna ilişkin daha önce düzenlediğimiz yazıda da belirttiğimiz gibi tanıkların işyeri düzenini bilen ve işçiyle aynı dönemde çalışan kişilerden oluşması gerekir.
Fazla Çalışma ücreti ödenmeyen işçi iş akdini feshederek kıdem tazminatı talep edebilir
Fazla çalışma ücreti ödenmeyen işçi iş akdini haklı nedenle feshedebilir. Bunun için fesih gerekçesinde mutlaka fazla çalışma ücretinin ödenmediğinin belirtilmesi gerekmektedir. Ayrıca yukarıda da izah ettiğimiz gibi fazla çalışma yapıldığını kanıtlaması gerekmektedir.
İşçimizin tüm bu hususları kanıtladığımızı varsayalım. Bu durumda hak kazanabileceği kıdem tazminatı tutarı aşağıda hesaplandığı şekilde olacaktır.
| KIDEM TAZMİNATI HESABI | ||
| Hizmet Süresi Toplamı | 5 Yıl 10 Ay 23 Gün | |
| 5 yıl için kıdem tazminatı : | ……………… | 100.012,50 TL |
| 10 ay için kıdem tazminatı : | ……………… | 16.668,75 TL |
| 23 gün için kıdem tazminatı : | ……………… | 1.260,43 TL |
| Toplam kıdem tazminatı | ……………… | 117.941,68 TL |
| Damga Vergisi (%0 0,759) | ……………… | 895,18 TL |
| Net kıdem tazminatı | ……………… | 117.046,50 TL |
İşçimiz işveren tarafından ne tür menfaatlerin sağlandığı belirtmediğinden hesaplamada sadece çıplak ücret dikkate alınmıştır. Kıdem tazminatının hesaplanmasına ilişkin yazımızı okuyabilirsiniz.
Konuya ilişkin uzman avukatlara danışılmasını tavsiye ederiz.