Kıdem tazminatı in az bir yıl hizmeti olan işçilere çalıştığı süreye göre, her bir yıllık çalışmasına karşılık 30 günlük ücreti tutarında ödenen tazminattır. İş Kanununda belirtilen asgari sürenin (1 yıl) geçmesiyle işçi kıdem tazminatına hak kazanır.
Erkek işçilerin askerlik sürelerinin kıdem tazminatına esas hizmet süresine dahil edilip edilmeyeceği merak edilen hususlardandır. Bu yazımızda 4/D kapsamında Kamuda çalışan işçilerin askerlik borçlanması yaptığında askerlik süresinin kıdem tazminatına esas süreden sayılıp sayılmayacağı hususunu inceleyeceğiz.
4/D Kamu işçilerinin askerlik borçlanması kıdem tazminatına esas süreden sayılır mı?
İşçilerin askerlikte geçen sürenin hizmet süresine eklenmesiyle kıdem tazminatı tutarı da yükselecektir. Bu açıdan bakıldığında kamu işçileri açısından askerlik borçlanması önem arz etmektedir. Kamu işçisinin askerlik borçlanması yapması halinde bunun kıdem tazminatına esas süreden sayılıp sayılmayacağına ilişkin Yargıtay kararları mevcuttur. Yargıtay kararları, askerlik borçlanması yapan 4/D kamu işçisinin kıdem süresine askerlik sürenin eklenmesi gerektiği yönündedir.
Yargıtay 22. Hukuk Dairesi 12.03.2019 tarih ve 2016/7942 E, 2019/5815 K sayılı kararı aşağıdaki gibidir.
…Davacının 04.07.1983-04.03.1985 tarihleri arasındaki askerlik süresi olarak 600 gün askerlik borçlanması yaptığı anlaşılmaktadır. Davacının kıdem tazminatına esas sürenin hesabında askerlik borçlanma süresi de dahil edilerek hesaplama yapılmıştır. İşyerinin kamusal niteliği ve feshin işçi tarafından emeklilik nedeniyle yapıldığı gözetildiğinde askerlik borçlanması süresinin kıdem tazminatına esas sürenin hesabında dikkate alınması dosya kapsamına uygun ise de, bu sürenin yıllık izin hesabına esas sürenin tespitinde esas alınamayacağı da açıktır…
Buna göre askerlik borçlanması kıdem tazminatına esas süreden hesabında dikkate alınacaktır.
Askerlik borçlanması yapan kamu işçisinin kazancı olur mu?
2021 yılı itibariyle Kamudan emekli olacak erkek işçilerin askerlik süreleri bilindiği gibi 18 aydı. Askerli borçlanması yapılması durumunda kıdem tazminatına esas süreye 18 ay yani 1,5 yıl eklenecektir. Bu da kıdem tazminatı hesaplanırken 1,5 aylık giydirilmiş ücret tutarında kıdem tazminatının artması anlamına gelir. Örneğin kıdem tazminatına esas giydirilmiş ücreti 15.000,00 TL olan işçinin kıdem tazminatının 22.500,00 TL artması demektir. Bu nedenle 4/D kamu işçileri askerlik borçlanması için ödeyecekleri tutarın önemli bir kısmını kıdem tazminatı olarak geri dönecektir.
Özel sektörde çalışan işçiler askerlik borçlanmasından faydalanabilir mi?
Askerlik borçlanması yalnızca kamuda çalışan işçilerin kıdem tazminatına katkı sağlayacaktır. Başka bir anlatımla genel, katma ve özel bütçeli idareler ile sermayesinin yarısından fazlası kamu tüzel kişilerince sağlanmış kurumlarda çalışan işçiler askerlik borçlanmasından faydalanabilirler. 2018 yılında Taşerondan kamuya geçen işçileri de bu kapsamda saymamız gerekir. Ancak özel sektörde çalışan işçiler askerlik borçlanmasıyla kıdem tazminatını yükseltemezler. Özel sektörde çalışan işçilerin askerlik borçlanması sadece emekliliğe esas hizmetine yansıycaktır.