İşçiler askerlik nedeniyle işten ayrılmaları durumunda kıdem tazminatı alamama ve askerlik dönüşünde işlerine geri dönememe endişesi taşımaktadırlar. Bu konuda okurlarımızdan çok sayıda mail gelmektedir. Bu yazımızda işçilerin askere gitmek için işten ayrılırken ve askerlik dönüşünde işe yeniden başlamak için nasıl bir yol izlemeleri gerektiği konusunu inceleyeceğiz.
Askerlik nedeniyle işten ayrılan işçi kıdem tazminatı alabilir mi?
4857 sayılı İş Kanunun 120. maddesi delaletiyle yürürlüğü sürdürülen 1475 sayılı eski İş Kanunu’nun 14. maddesini uyarınca; bir işçinin muvazzaf askerlik hizmeti dolayısıyla iş akdini feshetmesi durumunda kıdem tazminatı ödenmesi gerekmektedir. Buna göre 1 tam yılını tamamlayan işçi, askerlik nedeniyle işten ayrılması durumunda işveren tarafından kıdem tazminatı ödenir.
Askerlik bitiminde işveren işe almak zorunda mı?
Askerlik nedeniyle işten ayrılan işçi, askerlik görevini tamamladıktan ayrıldığı işyerine ve eski görevine geri dönme hakkına sahiptir. İşçinin bu hakkını kullanması askerlik nedeniyle işten ayrılması nedeniyle kadım tazminatı alıp almadığına bağlı değildir. Başka bir anlatımla işçi kıdem tazminatı alarak askerlik nedeniyle işten ayrılsa bile eski işine geri dönmeyi talep edebiliri.
4857 sayılı İş Kanunu’nun “Askerlik ve kanundan doğan çalışma” başlıklı 31. maddesine göre; işçi askerden döndükten sonra 2 ay içerisinde işyerinden eski işine başlatılmaya talep edebilir. İşveren, işçiyi eski görevinde yada benzer bir görevde boşluk olması durumunda işçiyi derhal işe başlatması gerekir. İşçinin çalıştığı pozisyonda boş yer bulunmadığı takdirde, benzer görevde oluşan ilk boş pozisyonda önceliği bu işçiye vermesi gerekmektedir. Aksi durumda işverenin işçiye 3 aylık ücreti tutarında “askerlikten doğan tazminat” adı altında tazminat ödemesi gerekecektir.
İşçinin askerlik nedeniyle işten nasıl ayrılır?
Askerlik nedeniyle işten ayrılmak isteyen işçi, işverene hitaplı bir dilekçe ile işten ayrılacağını bildirir. Yazılan dilekçede işten ayrılma gerekçesinin askerlik nedeni olduğu mutlaka belirtilmelidir. Ayrıca dilekçeye askerlik sevk belgesi veya askerlik nedeniyle ayrıldığını belgeleyen bir belge eklenir.
İşçi askerlik nedeniyle işten ayrıldığı için kıdem tazminatını da talep edebilir. Ancak bu zorunlu değildir. Askerlik dönüşünde aynı iş yerinde çalışmayı düşünüyorsa kıdem tazminatını almadan da işten ayrılabilir. Askerliğinin bitiminden sonra aynı işyerinde yeniden işe başlaması durumunda ileride kıdem tazminatı hesaplanırken askerlik öncesi çalıştığı süreler de kıdem tazminatı hesaplamasında dikkate alınır.
Askerlik için ayrılan işçi ihbar tazminatı alabilir mi?
İşçinin askerlik için işten ayrılması durumunda kıdem tazminat hakkı vardır. Ancak işçi askerlik için kendi isteği ile işten ayrıldığı için ihbar tazminatı hakkı yoktur.
