Başvurucu, davada ikinci kez ıslah talebinde bulunmuş ve faiz başlangıç tarihinin 31 Aralık 2012 olarak belirlenmesini, faiz türünün de en yüksek işletme kredi faizi olarak değiştirilmesini istemişti. Ancak mahkeme, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun (HMK) 176. maddesi gereğince, aynı davada tarafların yalnızca bir kez ıslah hakkı olduğunu belirterek bu talebi kabul etmedi.
Mahkeme Süreci ve Başvurunun Gerekçesi
Başvurucu Mehmet Bakırlı, İzmir Bölge Adliye Mahkemesi 9. Hukuk Dairesi’nin kararına itiraz ederek Anayasa Mahkemesi’ne bireysel başvuruda bulundu. Başvuruda, aynı istinaf mahkemesinin başka davalarda ikinci ıslah taleplerini kabul ettiğini, bu durumun yargılamanın hakkaniyetini zedelediğini, belirsizlik ve öngörülemezlik yarattığını belirterek adil yargılanma hakkı ve eşitlik ilkesinin ihlal edildiğini savundu.
Anayasa Mahkemesi, başvuruyu değerlendirirken, mahkemeye erişim hakkının Anayasa’nın 36. maddesi kapsamında güvence altına alındığını ancak bu hakkın mutlak olmadığını belirtti. Mahkeme, kanun koyucunun ıslah kurumunu düzenleyerek taraflara dava sürecinde belirli ölçüde değişiklik yapma imkanı sunduğunu ancak bu hakkın sınırsız olmadığını vurguladı.
Anayasa Mahkemesi’nin Gerekçesi
Anayasa Mahkemesi, kararında şu ifadelere yer verdi:
- “Mahkemeye erişim hakkı, bir uyuşmazlığı mahkemeye taşıyabilme ve etkin bir yargılama süreci isteme hakkını kapsar. Ancak bu hakkın kullanımına belirli sınırlamalar getirilebilir.”
- “6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 176. maddesi, bir davada ancak bir kez ıslah yoluna gidilebileceğini açıkça düzenlemektedir.”
- “Başvurucu, dava dilekçesinde faiz türünü ve başlangıç tarihini belirleyebilme imkânına sahipti. Ayrıca bir kez ıslah hakkını kullanarak alacak miktarını artırma yoluna gitmiştir.”
- “Yargılamanın makul sürede ve düzenli şekilde yürütülmesi amacıyla getirilen düzenlemeler meşrudur. Sürekli ıslah yoluna gidilmesi yargılama sürecini uzatabilir ve davaların gereksiz yere uzamasına neden olabilir.”
- “Başvurucunun ikinci ıslah talebinin reddedilmesi, kendisine aşırı bir külfet yüklememekte ve mahkemeye erişim hakkını ihlal edecek nitelikte değildir.”
Sonuç: Mahkemeye Erişim Hakkı İhlali Yok
Anayasa Mahkemesi, başvurunun kabul edilebilir olduğuna ancak mahkemeye erişim hakkının ihlal edilmediğine oybirliğiyle karar verdi. Mahkeme, başvurucunun davasında usule uygun hareket edildiğini ve 6100 sayılı Kanun’daki düzenlemenin mahkemeye erişim hakkını ihlal etmediğini belirterek başvuruyu reddetti.
Bu karar, işçilik alacakları davalarında ıslah hakkının kullanımına yönelik önemli bir içtihat oluştururken, mahkemelerin usul ekonomisini koruma amacıyla sınırlama getirme yetkisini de pekiştirdi.
Mahkeme kararı için tıklayın
