Anayasa Mahkemesi, alt işveren-asıl işveren ilişkisi bulunan işlerde işe iade talebiyle arabulucuya başvurulurken her iki işverene birlikte başvurma zorunluluğunu Anayasa’ya aykırı bularak iptal etti.
Yüksek Mahkeme, söz konusu düzenlemenin işçiye “kazanamayacağı bir külfet” yüklediğini ve mahkemeye erişim hakkını orantısız biçimde sınırladığını belirtti.
İş Mahkemeleri Kanunu’ndaki düzenleme iptal edildi
Anayasa Mahkemesi, Adana 6. İş Mahkemesi tarafından yapılan başvuru üzerine, 7036 sayılı İş Mahkemeleri Kanunu’nun 3. maddesinin (15) numaralı fıkrasını inceledi.
Söz konusu hüküm, “asıl işveren-alt işveren ilişkisinin varlığı hâlinde işe iade talebiyle arabulucuya başvurulduğunda, işverenlerin arabuluculuk görüşmelerine birlikte katılmaları ve iradelerinin birbirine uygun olması aranır” şeklindeydi.
Mahkeme, bu kuralın Anayasa’nın 13. ve 36. maddelerine aykırı olduğuna ve iptaline karar verdi. Karar, 3 Haziran 2025 tarihinde oyçokluğuyla alındı.
Kararın gerekçesi: İşçiye aşırı külfet ve mahkemeye erişim engeli
Yüksek Mahkeme kararında, işe iade davası açabilmek için hem asıl işverene hem alt işverene birlikte arabuluculuk başvurusu zorunluluğu getiren düzenlemenin mahkemeye erişim hakkını kısıtladığına dikkat çekti.
Kararda şu tespitlere yer verildi:
“İşçinin tarafı olmadığı asıl işveren-alt işveren arasındaki hukuki ilişkiyi tespit ederek arabuluculuk sürecini birlikte yürütmesini zorunlu kılan kural, işçiye kazanamayacağı bir külfet yüklemektedir. Bu durum, mahkemeye erişim hakkı ile kamusal yarar arasında makul denge kurulamamasına yol açmaktadır.”
“Ölçülülük ilkesine aykırı”
Mahkeme, söz konusu hükmün ölçülülük ilkesine aykırı olduğunu belirterek, işe iade davalarında taraf sıfatı sorununun başka yollarla çözülebileceğine vurgu yaptı.
Raporda ayrıca, Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun taraf değişikliğine imkân tanıyan hükümlerinin bulunduğu, bu nedenle getirilen zorunluluğun gerekli ve orantılı bir sınırlama olmadığı ifade edildi.
Oyçokluğuyla iptal edildi
Anayasa Mahkemesi, Başkan Kadir Özkaya başkanlığında verdiği kararda, Üye Ömer Çınar’ın karşı oyuna karşılık oyçokluğuyla iptal kararı aldı.
Karar, 17 Ekim 2025 tarihli Resmî Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi.
