Soru:
Merhaba 2016 yılında özel sektörde ise başladım. İşten 14.01.2023 de çıkarıldım. 2016 yılından 2023 yılına kadar hiç bir şekilde SGK girişim yapılmadı 2023 yılında yeni maaşta anlaşamadığımız için isten çıkarıldım bu zaman içinde işyerinde yapılan işler olsun kesilen faturalar olsun hepsinde benim imzalarım var şahitlerim var dekontlar olsun tahsilat mahmuzlarında imzalar var. Watsap görüşmelerim ver. işten ayrılırken tazminatımı istediğimde bana çok komik bir rakam sundular nasıl bir yol izlemeliyim. yada ne kadar bir tazminat ta anlaşmalıyım yardımcı olursanız çok sevinirim bu arada her yıl kullanılan yıllık izinlerin 1 haftadan fazla kullanmadımçalışma saatleri 08 00 akşam ise en erken 19 00 da çıktık resmi tatillerde bile çalıştık.
Cevap:
Soruda belirttiğiniz bilgilere göre iş sözleşmenizin feshi, hizmet süreniz ve ücretinize ilişkin değerlendirmeler ile alacaklarınızı belirleyerek sorunuzu cevaplayalım.
Hizmet sürenizin değerlendirmesi
Sorunuzda çalışma sürenizde sigortanızı yapılmadığınızı belirtiyorsunuz. Öncelikle bir hizmet tespit davası açarak çalışmanızı kanıtlayabilirsiniz. Ancak uygulamada hizmet tespit davasından önce iş mahkemelerinde açacağınız bir alacak davasıyla da işe başlayabilirsiniz. Önemli olan husus işyerinde çalışmanızı kanıtlayabilmenizdir. Sorunuzda aktardığınız bilgilerden çalışmanızı kanıtlıyorsunuz. İşyeri kayıtlarıyla beraber tanık anlatımlarıyla da çalışmanızı kanıtlamanız mümkündür. Sorunuzda belirttiğiniz belgelerin çalışmanızın başlangıcından beri mevcut olması gerekmektedir. Tanık anlatımlarıyla kanıtlayacaksanız tanık gösterdiğiniz kişilerin sizinle aynı işyerinde çalışmış olması gerekmektedir. Bunun yanı sıra tanıkların sizin iddia ettiğiniz çalışma süresine de tanıklık etmesi, yani sizinle aynı dönemde çalışması gerekmektedir. Mahkemelerde bunları sağlarsanız hizmet sürenizi kanıtlamış olursunuz.
Çalışmanıza ilişkin iddianızı kanıtladığınızı varsayalım. İşe hangi tarihte başladığınıza ilişkin bilgi vermemişsiniz. Biz siniz 01.01.2016 tarihinde işe başladığınızı kabul edeceğiz. Buna göre hizmet süreniz 7 yıl 14 gün olacaktır.
Ücret bilginizin değerlendirilmesi
Sorunuzda ücret bilginize ilişkin bilgi vermemişsiniz. Bu durumda biz sizin asgari ücret aldığınız duruma göre hesaplamalarımızı yapacağız. 2023 yılı asgari ücreti 10.008,00 TL/brüt.
İş sözleşmenizin feshinin değerlendirilmesi
Ücrette anlaşamadığınız için işvereniniz tarafından işten çıkartıldığınızı belirtiyorsunuz. Yani iş sözleşmenizi işveren tarafından feshedilmiş. Açacağınız bir davada bu durumu tam olarak ortaya koymanız gerekmektedir. Eğer işvereniniz iş sözleşmenizi İş Kanunun 25/II. maddesinde belirtilen nedenlerle feshettiğini kanıtlarsa ihbar ve kıdem tazminatına hak kazanamayacaksınız. Ama sizin işverenizi tarafından anılan maddedeki sebepler dışında iş sözleşmenizin feshedildiğini kabul edelim.
Hangi Alacakları talep edebilirsiniz
İş sözleşmesinin feshine bağlı olan ve iş sözleşmesinin feshinden bağımsız olan tüm işçilik alacakların talep etmeniz mümkün olacaktır. Bunları sırayla inceleyelim.
-
İhbar tazminatı
Alabileceğiniz ihbar tazminatı tutarı 18.681,60 TL/brüt olabilecek.
-
Kıdem tazminatı
Alabileceğiniz kıdem tazminatı 70.412,45 TL/brüt olabilecek.
-
Yıllık İzin Ücreti
Kullanmadığınız yıllık izinler iş sözleşmesinin feshiyle ücrete dönüşür. Çalıştığınız işyerinde 7 tam hizmet yılınız bulunmaktadır. İş kanunun gereğince ilk 5 yıl 14 iş gününden 70 iş günü, son iki yıl 20 iş gününden 40 iş günü olmak üzere toplam 110 iş günü izne hak kazanmışsınız. her yıl bir hafta izin kullandığınızı söylüyorsunuz. Buna göre 49 gün izin kullandığınızı kabul edeceğiz.
Bu durumda kullanmadığınız 61 gün yıllık izin ücretinin son ücretinize göre ödenmesi gerekir. Tutarı ise (10.008,00 / 30 gün x 61 gün=) 20.349,60 TL/brüt olacaktır.
-
Fazla çalışma alacağınız
Fazla çalışma ücreti haftalık 45 saati aşan çalışmalar için ödenen ücrettir. Sorunuzda rutin çalışmanızın 08.00 – 19.00 saatleri arasında olduğunu belirtiyorsunuz. Buna göre günlük 11 saatten yasa gereğince 1 saat ara dinlenme süresi düşüldüğünde günlük çalışma süreniz 10 saat olacaktır. Haftalık çalışma süreniz ise 60 saat olacaktır. hata tatili yaptığınızı varsayıyoruz. Bu durumda haftalık fazla çalışma süreniz (60 – 45=) 15 saat olacaktır.
Dava açtığınız zaman bu çalışma sürenizi kanıtlamanız gerekir. Bunu tanık beyanıyla kanıtlayabilirsiniz. Diğer yandan fazla çalışma ücreti 5 yıllık zamanaşımına tabi olduğundan işvereniniz mahkemede zamanaşımı defi ileri sürerse dava tarihinden geriye doğru 5 yıllık süreye denk gelen çalışmalar için fazla çalışma ücreti hesaplanacaktır. Biz hesaplamamızda 1.1.2018 tarihinden itibaren yapılan çalışmalar için fazla çalışma ücreti hesaplayacağız.
-
Genel Tatil ücreti hesabı
Sorunuzda hangi genel tatil günlerinde çalıştığınızı belirtmiyorsunuz. Bu nedenle ayrı bir hesap yapmadık. Ancak genel tatil günlerinde de çalıştığınızı kanıtlarsanız genel tatillerde çalıştığınız her bir gün için bir günlük ücretiniz tutarında ödeme yapılması gerekmektedir.
Ne yapılabilir
İş mahkemelerinde açacağınız bir dava ile işçilik alacaklarınızı talep edebilirsiniz. Bizim yukarıda hesapladığımız tutarlar yaklaşık tutarlardır. Sizin verdiğiniz bilgilere göre yaklaşık bir hesap çıkardık. konuya ilişkin uzman bir avukattan yarım almanızı öneririz.
