Haklı nedenlere dayanarak iş sözleşmesini fesheden işçi ihbar süresi tanımadan iş sözleşmesini feshederek kıdem tazminatı ve fazla çalışma vb diğer işçilik alacaklarını talep edebilir. İşçinin ihbar süresi tanımadan iş sözleşmesini feshedebileceği haller İş Kanunun 24. maddesinde düzenlenmiştir.
Bu yazımızda haklı nedenler olmadan iş sözleşmesini fesheden işçinin işverene ihbar süresi tanıyıp tanımayacağı üzerinde duracağız.
Haklı neden olmadan iş sözleşmesini fesheden işçi işverene ihbar süresi tanımak zorundadır
İş mahkemelerine açılan davalar genellikle işçiler tarafından açılmaktadır. Ancak haklı neden olmadan iş sözleşmesini fesheden işçiler aleyhine de dava açıldığı bilinmektedir. Örnek verecek olursak, işçi daha iyi bir iş bulduğu için işini değiştirdiği zaman eğer işten ayrılmasına ilişkin ihbar süresi tanımaz ise işveren dava açarak işçiden ihbar tazminatı talep edebilmektedir.
4857 sayılı İş Kanununun 17. maddesi gereğince belirsiz süreli iş sözleşmelerinin feshinden önce durumun diğer tarafa bildirilmesi gerekmektedir. Bildirim şartına uymayan taraf karşı tarafa bildirim süresine ilişkin ücret tutarında tazminat (ihbar tazminatı) ödemek zorundadır.
İşçi haklı neden olmadan örneğin daha iyi bir iş bulduğu için iş sözleşmesini feshederse, durumu karşı işverene bildirmesi gerekir. Yani işverene iş sözleşmesini feshedeceğine ilişkin ihbar süresi tanıması gerekir. İhbar süresi tanıdıktan sonra ihbar süresi sonunda iş sözleşmesi feshedilmiş olur.
İşçi eğer işverene bildirim süresi tanımaz ise işveren dava açarak ihbar tazminatı talep edebilir.
Haklı nedene dayanmadan iş sözleşmesini fesheden işçi kıdem tazminatı alamaz
Yukarıda belirttiğimiz gibi işçi haklı nedene dayanmadan iş sözleşmesini feshederse işverene ihbar süresi tanıması gerekir. işçinin haklı neden olmaksızın iş sözleşmesini feshetmesi halinde kıdem tazminatı hakkı olmayacaktır.
İş sözleşmesini fesheden işçi işverene ne kadar ihbar süresi tanır?
İş Kanunun 17. maddesine göre ihbar süreleri iş sözleşmesinin devam ettiği süreye bağlı olarak değişmektedir.
- İş sözleşmesi altı aydan az sürmüş olan işçi için, ihbar süresi 2 hafta
- İş sözleşmesi altı aydan birbuçuk yıla kadar sürmüş olan işçi için, ihbar süresi 4 hafta
- İş sözleşmesi birbuçuk yıldan üç yıla kadar sürmüş olan işçi için, ihbar süresi 6 hafta sonra,
- İş sözleşmesi üç yıldan fazla sürmüş işçi için, ihbar süresi sekiz hafta olarak belirlenmiştir.
Haklı nedene dayanarak iş sözleşmesini feshetmek isteyen işçi derhal fesih yapabilir
İş sözleşmesini haklı nedenlere dayanarak feshetmek isteyen işçinin işverene ihbar süresi tanımasına gerek yoktur. Haklı gerekçelerini belirterek derhal fesih hakkını kullanabilir. İş Kanunun 24. maddesinde işçinin derhal fesih hakkı düzenlenmiştir. Buna göre işçi aşağıda belirtilen hallerde iş sözleşmesini derhal yani işverene ihbar süresi tanımadan iş sözleşmesini feshedebilir.
- Sağlık sebepleri
- Ahlak ve iyiniyet kurallarına uymayan haller ve benzerleri
- Zorlayıcı sebepler
Örnek verecek olursak, işçi işin yapılmasından kaynaklanan sağlık sorunları yaşaması, ücret, fazla çalışma ücreti vb diğer işçilik alacaklarının eksik ödenmesi, ücretin parça parça ödenmesi, işçinin çalıştığı işyerinde bir haftadan fazla süre ile işin durmasını gerektirecek zorlayıcı sebeplerin ortaya çıkması vb yasada belirtilen durumlarda işçi ihbar süresi tanımadan iş sözleşmesini feshederek kıdem tazminatı ve diğer işçilik alacaklarını talep edebilir.
