SGK işten çıkış kodu nedir ne anlama gelir?
İşe başlatılan işçinin işe başlayışının “işe başlayış bildirgesi” ile Sosyal Güvenlik Kurumu’na bildirilmesi gerekmektedir. Aynı şekilde işten ayrılan veya işten çıkış verilen işçinin de 10 gün içerisinde “işten çıkış bildirgesiyle” SGK’ya bildirilmesi gerekmektedir. İşveren tarafından işçinin işten çıkışı SGK’ya bildirilirken işten çıkış nedeni dikkate alınarak SGK tarafından belirlenen kodlar ile Kurum’a bildirilir. İşten çıkış kodları işçinin hangi nedenle işten ayrıldığını belirtmektedir. Örneğin istifa eden bir işçinin işten çıkışı (03) koduyla, askere giden bir işçinin işten çıkışı (12) koduyla bildirilir.
İşçinin işten çıkışının 18 – işin sona ermesi koduyla bildirilmesi
Belirli bir proje, inşaat veya üretim kapsamında yapılan işlerde çalıştırılan işçilerin işten çıkışları genellikle SGK’ya (18) “İşin sona ermesi” koduyla bildirilmektedir. Bir şirketin belli bir proje kapsamında aldığı iş tamamlanınca o işte çalıştırılan işçilerin işten çıkışları da veriliyor. Ancak bu çıkış işin bitmesi olduğu için SGK’ya “18 – işin sona ermesi” şeklinde bildiriliyor. Firma işçilerini başak bir projede çalıştırdığı duruma da ise yeniden işe girişi verilerek çalışmaya devam ediyor.
Örnek verecek olursak, bir firmanın büyük bir inşaatın doğrama işini aldığını varsayalım. Firma 6 ay sürede bu işi tamamladığında 6 ay sonunda iş bittiği için bu işyerinde çalıtırdığı işçilerin işten çıkışını vermesi gerekmektedir. Bunu 18 – işin sona ermesi koduyla SGK’ya bildirir. ancak Bu firmanın başka yerlerde de işi olduğu için işten çıkışını verdiği işçilerin bir sonraki gün işe girişlerini de bildirmesi gerekir. Bu tür işlerde çalışan işçiler hizmet dökümlerine incelediğinde 18 koduyla işten çıkışlarının verildiğini, bir sonraki gün yine işe girişlerinin bildirildiğini görecektir.
18- işin sona ermesi koduyla çıkışı verilen işçiler işe başlatılmak zorunda mı?
İşveren 18 – işin sona ermesi koduyla işten çıkışını verdiği bir işçiyi işe başlatmaya bilir. Ancak bunun için geçerli bir nedeni olması gerekmektedir. Bu durumda da işe başlatılmayan işçinin bir takım yasal hakları mevcuttur. İşçi iş mahkemelerinde açacağı dava ile bu yasal haklarını talep edebilir. Önemli olan işçinin çalıştığı kurumda tek bir proje kapsamında sözleşme imzalamamış olmasıdır. Yukarıda verdiğimiz örnekten devam edecek olursak, firma işçiyi sadece aldığı bir inşaatın doğramasının yapılması için sözleşme imzaladığını düşünelim. Bu durumda iş sözleşmesi sadece bir projeyi kapsadığı için projenin bitimiyle iş sözleşmesi de bitecektir. İşçiler açısından dikkat edilmesi gereken husus iş sözleşmesinin belirsiz süreli olması gerektiğidir.
İşe başlatılmayan işçi işe iade davası açabilir
İşçi ile işveren arasında yapılan iş sözleşmesi belirsiz süreli iş sözleşmesi ise işçinin işten çıkışı 18 – işin bitimi koduyla verilse bile başka projelerde çalıştırılmak üzeri işçinin işe başlayışının SGK’ya bildirilerek çalıştırılması gerekir. İşe başlatılmayan işçi işe iade davası açarak işe başlatılmasını, aksi halde boşta geçen süre ücreti ve işe başlatmama tazminatını talep edebilir.
İhbar ve kıdem tazminatı talep edebilir
İşçinin işten çıkışı 18 – işin sona ermesi koduyla SGK’ya bildirildikten sonra yeniden işe başlatılmazsa, işçi dava açarak ihbar ve kıdem tazminatını talep edebilir. İşçi açacağı davada varsa ödenmeyen fazla çalışma ücreti, kullanmadığı yıllık izinler için de talepte bulunabilir.
