Bir işçinin hangi şartlarda kıdem tazminatına hak kazanabileceği İş Kanununda düzenlenmiştir. Kıdem tazminatına hangi şartlarda hak kazanabileceğine ilişkin yazımızda konuyu detaylı incelemiştik. Buna göre;
Kıdem tazminatına hak kazanma koşulları:
- İşçinin kendi isteği ile işyerinden ayrılmamış olması
- İşçinin iş yerinde aralıklı olarak veya kesintisiz olarak en az 1 yıl çalışmış olması
- İş akdinin işveren tarafından iyi niyet ve ahlak kurallarına aykırılık nedenleri ile fesih edilmemiş olması
- İş akdinin işçi tarafından sağlık, iyi niyet ve ahlak kuralarına aykırılık nedeniyle feshedilmiş olması
- Askerlik nedeniyle işten ayrılan erkek işçilere kıdem tazminatı ödenir.
- Emeklilik hakkının elde edilmesi veya yaş dışında gereken sigortalılık süresi ve prim gününün doldurulması durumunda işten ayrılan işçiye kıdem tazminatı ödenir.
- Kadın işçilerde evlenme tarihinden itibaren 1 yıl içinde işten ayrılmaları durumunda kıdem tazminatı ödenir.
Kamu kurumuna memur veya işçi olarak geçen özel sektör işçisinin kıdem tazminatı
Yukarıda yer alan şartlara doğrultusunda işçi kıdem tazminatına hak kazanacaktır. Özel sektörde çalışmaktayken 4-D kapsamında kamu kurumlarında işçi olarak çalışmaya başlayan işçi kendi isteği ile işten ayrıldığı için kıdem tazminatı alabilir mi?
İşçinin 657 Sayılı Kanunun 4/D maddesi kapsamında, yani yine işçi olarak kamu sektörüne geçmesi durumunda veya kamu kurumuna memur olarak atanması durumunda kıdem tazminatı alıp alamayacağına ilişkin bir düzenleme bulunmamaktadır. Başka bir anlatımla kamu sektörüne geçiş nedeniyle işten ayrılan bir işçinin iş akdini feshetmesi Yasada haklı fesih gerekçesi olarak belirtilmemiştir.
Yargıtay 9. Hukuk Dairesinin 26.03.2019 tarih ve 2016/2011 Esasa, 2019/6783 Karar sayılı kararında memuriyet geçen bir işçiye ilişkin içtihadı aşağıdaki gibidir.
Somut uyuşmazlıkta davacı 05.02.2007 tarihli el yazılı ve “05.02.2007 tarihinden beri kaplama bölümünde kalite seçim operatörü olarak görev yapmaktayım. 23.09.2011 tarihinde işten ayrılacağımı tarafınıza bildiririm. Gereğinin yapılmasını arz ederim.” içerikli istifa dilekçesi ile haklı neden göstermeksizin iş akdini kendisi sona erdirmiştir. Ayrıca dinlenen tanık beyanları ile davacının işten ayrılma sebebinin memuriyete geçiş olduğu da ortaya çıkmıştır. Mahkemece memuriyete geçişin haklı neden olarak düzenlenmediği gözetilerek davacının şartları bulunmayan kıdem tazminatı talebinin reddi yerine kabulü hatalıdır.
Yargıtay’ın söz konusu kararı dikkate alındığında özel sektörde çalışmaktayken kamu kurumlarına 4-D kapsamında işçi olarak veya memur olarak geçenlerin kıdem tazminatı hakkı olmadığını değerlendiriyoruz.
